Thứ Sáu, 15 tháng 11, 2024
Thứ Năm, 14 tháng 11, 2024
Thứ Sáu, 13 tháng 9, 2024
Thứ Năm, 12 tháng 9, 2024
Thứ Tư, 11 tháng 9, 2024
Thứ Ba, 10 tháng 9, 2024
Thứ Hai, 29 tháng 7, 2024
Thứ Bảy, 27 tháng 7, 2024
Chủ Nhật, 14 tháng 7, 2024
Quê Hương Và Tình Yêu Tác giả: Dương Lam[vophubong]
Quê Hương Và Tình Yêu Tác giả: Dương Lam[vophubong]
Quê Hương Và Tình Yêu
Tác giả: Dương Lam[vophubong]
QUÊ HƯƠNG VÀ TÌNH YÊU
1
Em sắp say rồi !!! Uống nữa thôi ?
Cờ chưa tan cuộc vẫn còn chơi !!!
Giang hồ gác mái bên sông vắng,
Trăng nước thuyền khua- một trận cười .
2
Tình vẫn tràn như dòng nước chảy,
Thơ còn đầy tựa áng mây trôi.
Nửa đêm thức giấc hồn ngơ ngác,
Rưọu hết tìm em - tận cuối trời…
3
Cuối trời xin hẹn gặp lại em,
Cho ấm bờ vai mắt hữu tình.
Cho thắm bờ môi ngày tái ngộ,
Cho nồng hương lửa kiếp ba sinh,
4
Duyên xưa xuân đến bao lần gặp,
Tình cũ thu đi chẳng dễ tìm .
Rượu hết bên nhau chìm lối mộng,
Hoa đào một cánh nở nguyên trinh…
5
Nguyên trinh còn lại bao xuân nữa,
Lửa lựu hè sang đỏ thắm tường.
Bạn cũ trở về say hẹn ước,
Người xưa nhớ lại lúc tha hương.
6
Hoa trôi bến chợ đời lưu lạc,
Dế gọi vườn hoang cảnh đoạn trường.
Mẹ ngóng tin con mòn mõi đợi,
Tiếng gà xao xác gáy thềm sương.
7
Thềm sương tiếng cuốc gọi bên hè,
Giọng chị hò ơ dưới luỹ tre .
Giã gạo nuôi em ngày mẹ yếu,
Bồng con đứng đợị buổi anh về .
8
Canh rau tối ngủ còn lưng bụng,
Cơm nguội khuya nằm dạ tái tê .
Những tưởng ngày xuân tràn mộng đẹp,
Nào hay mưa dột chẳng tranh che.
9
Tranh che ta đắp bằng hương lửa
Môi giữa bờ môi giữ mặn nồng .
Chẳng có chăn bông ngày ấm lạnh ,
Không thuyền đưa đón buổi qua sông.
10
Em thơ lội bộ giờ đi học,
Mẹ yếu thâu đêm bắt muỗi mòng .
Cảnh khổ ngày xưa ngồi nhớ lại,
Qua rồi năm tháng những long đong.
11
Long đong trên bước đường lưu lạc,
Bốn hướng về đâu dặm hải trình.
Biển rộng trời cao bằng sãi cánh,
Sông dài núi thẳm gót phiêu linh.
12
Công cha nghĩa mẹ còn chưa trả,
Ơn chị tình em hẹn đáp đền.
Nắng nhuộm rừng phong. Thu đã tới,
Bên hồ từng chiếc lá lênh đênh...
13
Lênh đênh như chiếc thuyền không bến,
Dòng ngược dòng xuôi vạn nẽo đời.
Trên bến dưới thuyền người tấp nập,
Sông hồ nước chảy lục bình trôi.
14
Sáng qua Phú Quốc trời êm ả,
Chiều ghé Côn sơn núi vẽ vời.
Mây nước xa trông về cố quận,
Nỗi lòng thương nhớ biết sao vơi...
15
Sao vơi lòng biển tình sông đó,
Cuả kiếp giang hồ với nước mây.
Lên bến đò chiều thương kẻ bắc,
Qua sông nắng sớm nhớ trời tây.
16
Thơ vương khói thuốc sầu vương nhạc,
Rượu hết đàn run phím lạc dây.
Cô lái đò xưa đưa lữ khách,
Buồn ai đôi mắt thấy cay cay…
17
Cay cay đôi mắt chiều xuân đó,
Cô gái ngày xưa chẳng trở về.
Gió núi đèn khuya vàng phố thị,
Trăng rừng sương lạnh trắng sơn khê .
18
Hoa không vạn cổ mà phong nhụy
Tình chẳng trăm năm cũng vẹn thề.
Lời của trăng nguyền dù bến cạn,
Rừng xanh núi thẳm chẳng phân ly…
19
Ly hương ngày đó em còn nhớ,
Chim én bên trời vụt cánh bay,
Nhạn lạc bầy tìm nhau biển bắc,
Anh tìm em lội khắp trời tây.
20
Sáng lên New York sương mờ lạnh,
Chiều lại Boston tuyết phủ cây...
Anh trở về vui lòng phố thị ,
Em về rượu uống trắng đêm say...
21
Say cho bỏ những ngày dong ruổi,
Cho bỏ sầu đong lắc lại đầy .
Để nhớ gừng cay thương muối mặn,
Cho lòng ai vẫn nhớ thương ai.
22
Đêm về phố mộng sương giăng mắc,
Ngày lại mưa đông gió thổi mây.
Lánh đục cho dòng đời thanh thoát,
Để lòng vơi bớt nỗi niềm tây.
23
Niềm tây mây gởi buồn theo nắng
Ta gởi tơ lòng trải bốn phương.
Bướm gởi hồn thơ qua lối mộng ,
Cho tình trả nợ kiếp tơ vương.
24
Ngẩn ngơ trăng cũng buồn theo gió,
Thơ thẩn sầu đong giữa nắng ngàn,
Thì thôi sầu ấy ngàn đêm lẻ,
Góp lại cho tròn gởi gió sương .
25
Gió sương từ độ bước quan hà,
Mưa nắng bên trời giọt lệ sa.
Xa nước bao đêm sầu cố quốc,
Tha hương ngàn dặm nhớ quê nhà.
26
Chín chiều ruột thắt bầm gan mẹ,
Một tấc lòng son xót dạ cha .
Mong ước sao khuya trời tỏ rạng ,
Mơ ngày mai lại cảnh phồn hoa
27
Phồn hoa mơ lại ngày ta gặp,
Tôi với em đi giữa phố phường.
Má đỏ son hồng còn thắm sắc,
Hoa cài aó trắng vẫn thiên hương.
28
Ngây thơ nhắc lại ngày hoa bướm,
Thờ thẩn rồi quên buổi tựu trường.
Kỹ niệm ngày xưa tràn ngập lối,
Đêm về thao thiết nhớ muôn phương.
29
Muôn phương bè bạn tình thân mến,
Của kiếp nhân gian giữa chợ đời,
Buổi loạn ly rồi bao kẻ khóc,
Ngày thanh bình lại lắm người vui.
30
Trăng về phố Hội mây giăng lối,
Thuyền ghé Đà giang sóng vẽ vời.
Núi Ngũ hành sơn năm ngọn tỏa,
Phượng hoàng xoè cánh đã ra khơi.
Chú thích:
[1] Ngũ hành sơn ,danh lam thắng cảnh đất Quảng nam,với truyền thuyết “ngũ phụng tề phi” năm phụng đồng bay . Đó là:
Theo văn bia tiến sĩ Mậu Tuất 1898 dựng trong khuôn viên di tích Văn Thánh Huế, thì khoa thi này, ngoài Đào Nguyên Phổ đỗ đầu với danh Đệ nhị giáp tiến sĩ xuất thân, những vị Tiến sĩ còn lại đều là Đệ tam giáp đồng tiến sĩ xuất thân.
1 Phạm Liệu 2Phan Quang 3 Phạm Tuấn4 Ngô Chuân 5 Dương Hiển Tiến [cả 5 vị trên đều đỗ tiến sĩ cùng khóa và cùng quê Quảng nam...
31
Ra khơi sóng tỏa muôn trùng thẳm,
Biển biếc trời xanh núi ngút ngàn.
Côn đảo mây che hè nắng đổ
Trường sa mưa tạnh buổi đông sang.
32
Ngựa hồ gió lạnh hí phương bắc, [1]]
Chim Việt đậu cành chọn hướng nam.
Ta giống Rồng Tiên dòng Lạc Việt ,
Làm sao tỏ mặt với lân bang…
Chú thích:
[ 1 ]Hồ mã tê Bắc phong, Việt điểu sào Nam chi.
Nghĩa là: Ngựa Hồ hí gió Bắc, Chim Việt ở cành Nam.
Chim Việt là loài chim sinh ở đất Việt, thuộc phía nam nước Tàu. Mỗi năm cứ đến đầu thu, từng đàn chim Việt bay sang phương Bắc để kiếm ăn. Vì khi thu sang, phương Bắc có nhiều chỗ có giống lúa mới vừa chín…dễ kiếm ăn.
Tuy sang phương Bắc nhưng đàn chim Việt vẫn nhớ quê hương. Muốn làm ổ, chúng chọn cành cây chĩa về phương Nam, tức là hướng quê nhà mà chúng sinh trưởng.
Chim Việt tức (Việt điểu) để chỉ chim nhớ quê hương cố quốc.
Ngựa Hồ là ngựa ở nước Hồ. Nước này ở về phương bắc nước Tàu mà ngày xưa người Tàu thường cho là nước man rợ hay cũng gọi là Phiên quốc. Ngựa Hồ cao lớn, leo núi rất giỏi, chạy rất nhanh. Người Trung Quốc thường mua về làm ngựa chiến . Nước Hồ vốn ở xứ lạnh , khi đông về, gió bấc thổi, tuyết rơi lả tả, gió lạnh tê tái.
Ngựa Hồ tuy về Trung Quốc, là nơi tương đối ấm áp nhưng vẫn nhớ đến đất Hồ , mỗi độ đông về khi có gió bấc lạnh [là gió từ phương bắc thổi đến, ngựa cất tiếng hí lên thê thảm tỏ lòng nhớ cố quốc.
"Chim Việt ngựa Hồ" trở nên thành ngữ, có nghĩa bóng là loài vật mà cũng không quên nơi quê cha đất tổ , dù ở nơi đất khách quê người.
33
Lân bang có kẻ ưa dòm ngó,
Sự nghiệp cơ đồ của tổ tiên.
Hoa thắm trời Nam ngàn thế hệ,
Non xanh đất Việt trải ba miền.
34
Đằng Giang bẩy địch xua Nam Hán,[1]
Vạn Kiếp điều binh đuổi giặc Nguyên.[2]
Con cháu đồng lòng chung nghiệp cả,
Lo chi non nước chẳng bình yên…
Chú thích:
[1] Trận Bạch Đằng, năm 938 [.wikipedia.]
Năm 937, thế lực họ Kiều ở châu Phong tổ chức binh biến, giết chết Dương Đình Nghệ, đưa Kiều Công Tiễn lên nắm quyền, Công Tiễn tự xưng Tiết độ sứ. Hành động này đã gặp phải sự phản ứng mạnh mẽ của các thế lực hào trưởng các địa phương, thậm chí chính nội bộ họ Kiều cũng chia rẽ trầm trọng. Ngô Quyền, với danh nghĩa là bộ tướng và con rể của vị cố Tiết độ sứ, đồng thời cũng là người đứng liên minh Ngô - Dương, tập hợp lực lượng tiêu diệt Kiều Công Tiễn. Bị cô lập, Kiều Công Tiễn hoảng sợ, vội vã sai người sang cầu cứu nhà Nam Hán. Nam Hán Cao Tổ sai con trai là thái tử Lưu Hoằng Tháo đem hai vạn quân, dùng chiến thuyền, xâm lăng.
Năm 938, Ngô Quyền đem quân ra Đại La, giết chết Kiều Công Tiễn và nhanh chóng tổ chức kháng chiến chống quân Nam Hán ở sông Bạch Đằng. Lợi dụng chế độ thủy văn khắc nghiệt của sông Bạch Đằng, ông sai đóng cọc dưới lòng sông, đầu bịt sắt nhọn sao cho khi nước triều lên thì bãi cọc bị che lấp. Ngô Quyền dự định nhử quân Nam Hán vào khu vực này khi thủy triều lên và đợi nước triều rút xuống cho thuyền quân Nam Hán mắc cạn mới giao chiến.
Kết quả, quân Nam Hán thua chạy, thái tử Hoằng Tháo bỏ mạng cùng với quá nửa quân sĩ, nhà Nam Hán phải từ bỏ giấc mộng xâm lấn. Với mưu lược thần tình của mình, Ngô Quyền đã làm nên chiến thắng Bạch Đằng nổi tiếng năm 938, kết thúc hơn một thiên ky Bắc thuộc, mở ra thời kỳ độc lập tự chủ cho Việt Nam….
Về trận Bạch Đằng, Ngô Thì Sĩ đánh giá :
“
Trận thắng trên sông Bạch Đằng là cơ sở cho việc khôi phục quốc thống. Những chiến công đời Đinh, Lê, Lý, Trần sau này còn nhờ vào uy danh lẫm liệt ấy để lại. Trận Bạch Đằng chiến công cao cả, vang dội đến nghìn thu, há phải chỉ lẫy lừng ở một thời bấy giờ mà thôi đâu…
[2] Trận Vạn Kiếp [wikipedia.] Từ ngày 11 tháng 2 năm 1285 đến ngày 14 tháng 2 năm 1285 tại Vạn Kiếp, 20 vạn quân Trần với hơn 1000 chiến thuyền đã chống trả quyết liệt cuộc tiến công của 30 vạn quân Nguyên do Thoát Hoan chỉ huy. Để bảo toàn lực lượng, quân Trần rút khỏi Vạn Kiếp. Tháng 5 năm 1285, quân dân nhà Trần bắt đầu phản công.
Cuối tháng 5, sau thảm bại tại Tây Kết và Hàm Tử (Khoái Châu, Hưng Yên ngày nay), quân Nguyên tìm cách rút quân về nước. Đầu tháng 6, trên đường rút chạy qua sông Như Nguyệt bị cánh quân của Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản chặn đánh. Cánh quân của Thoát Hoan và Lý Hằng chạy theo đường Vạn Kiếp bị quân phục kích nhà Trần bố trí từ trước xông ra phản công. Quân Nguyên chết đuối rất nhiều. Lý Hằng tử trận. Thoát Hoan được một viên tì tướng "giấu trong ống đồng" chạy thoát về Trung Quốc theo hướng Lạng Sơn. Cùng với các trận chiến khác, trận Vạn Kiếp đã góp phần quan trọng quét sạch 50 vạn quân xâm lược ra khỏi bờ cõi Đại Việt.
[Vạn Kiếp nay thuộc vùng Vạn Yên, xã Hưng Đạo, thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương có đền Kiếp Bạc thờ Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn...
35
Bình yên ruộng lúa với nương dâu,
Phố xá bừng lên ánh nhiệm màu
Bến Nghé thiếp sang ngày hội ngộ
Hà tiên chàng lại buổi hoàn châu.
36
Hoa xưa hẹn lối ngày phong nhụy,
Trăng cũ thề đưa nối nhịp cầu.
Cách trở khôn ngăn dòng lá thắm.
Tình chàng ý thiếp gởi muôn câu…
37
Muôn câu ý đẹp tình thêm đẹp,
Rượu tiễn chàng đi bước hải hồ.[5]
Vạn dặm gươm hồng tung vó ngựa,
Ngàn năm khuê các dậy lầu thơ...[6]
38
Ta vây Khương thượng,giặc tan vỡ,
Địch đến Nhị hà, nươc nghẽn bờ.[7]
Thây giặc chất cao thành gò Đống,[8]
Thanh triều nửa tĩnh nửa như mơ...[9]
Chú thích:
[5] Cuối năm 1788, Càn Long sai Tổng đốc Lưỡng Quảng Tôn Sĩ Nghị chỉ huy 29 vạn quân Thanh hộ tống Lê Chiêu Thống về Đại Việt với danh nghĩa “phù Lê”, vào chiếm đóng Thăng Long.Quân Tây Sơn do Đại tư mã Ngô Văn Sở, theo mưu kế … , chủ động rút quân về đóng ở Tam Điệp - cố thủ chờ lệnh. Nghe tin báo, ngày 25 tháng 11 năm Mậu Thân , Nguyễn Huệ thống lãnh đại quân tiến ra Bắc. Ngọc Hân công chúa tức Hữu cung hoàng hậu tiễn đưa [ …Rượu tiển chàng đi bước hải hồ , Vạn dặm kiếm hồng tung vó ngựa …]
[6]. Ngọc Hân Công chúa là một cô gái thông minh, một nữ sĩ tài hoa ,hương sắc vẹn toàn .Từ nhỏ đă được học thông kinh sử và giỏi thơ văn .Bà đã nỗi tiếng trong làng thơ nôm với bài “Ai tư vãn” gồm 164 câu,theo thể song thất lục bát ca tụng chiến công vua Quang Trung Nguyễ n Huệ [ Ngàn năm khuê cát dậy lầu thơ…]
[7,8] Đêm 30 tháng Chạp âm lịch Quang Trung đánh diệt các đồn Nguyệt Quyết, Nhật Tảo, dụ hàng được đồn Hà Hồi. Đêm mồng 4 Tết, Quang Trung tiến đến trước đồn lớn nhất của quân Thanh là Ngọc Hồi nhưng dừng lại chưa đánh khiến quân Thanh lo sợ, phần bị động không dám đánh trước nhưng cũng không biết bị đánh lúc nào. Trong khi đó cánh quân của đô đốc Long bất ngờ tập kích đồn Khương Thượng khiến quân Thanh không kịp trở tay, hàng vạn quân lính bỏ mạng. [Ta vây Khương Thượng giặc tan vỡ …] Chủ tướng Sầm Nghi Đống tự vẫn. Xác quân Thanh chết sau xếp thành 13 gò đống lớn,có đa mọc um tùm nên gọi là gò Đống Đa. [Thây giặc chất cao thành Gò Đống…]
Sáng mồng 5, Quang Trung mới cùng đô đốc Bảo tấn công vào đồn Ngọc Hồi. Trước sức tấn công mãnh liệt của Tây Sơn, quân Thanh bị động thua chết hàng vạn, phần lớn các tướng bị giết.Trong khi Quang Trung chưa đánh Ngọc Hồi thì Tôn Sĩ Nghị nghe tin đô đốc Long đánh vào Thăng Long, cuống cuồng sợ hãi đã bỏ chạy trước. Đến sông Nhị Hà, sợ quân Tây sơn đuổi theo, Tôn Sĩ Nghị hạ lệnh cắt cầu khiến quân Thanh rơi xuống sông chết rất nhiều làm dòng sông bị nghẽn dòng chảy. [Địch đến Nhị hà nước nghẽn bờ ]… Trên đường tháo chạy, Tôn Sĩ Nghị bị hai cánh quân Tây Sơn của đô đốc Tuyết và đô đốc Lộc chặn đánh, tơi tả chạy thoát sang bên kia biên giới. Quân Tây Sơn đuổi theo và rao lên rằng sẽ đuổi qua biên giới cho đến khi bắt được Tôn Sĩ Nghị và Chiêu Thống mới thôi. Bởi thế dân Tàu ở biên giới dắt nhau bỏ chạy làm cho suốt năm sáu chục dặm đường không có bóng người và trâu bò súc vật…
Như vậy, sớm hơn dự kiến, chỉ trong vòng 6 ngày với kế hoạch tốc chiến tốc thắng ,với thiên tài mưu lược về quân sự của Nguyễn Hụê , quân Tây Sơn với quân số 10 vạn [phần lớn là dân quân chưa được tập luyện] đã đánh tan 29 vạn quân Thanh , lập nên một kỳ công hiển hách nhất trong lịch sữ nước ta và cả thế giới...Trưa mồng 5 Tết xuân Kỹ Dậu, Quang Trung với chiến bào đầy khói đen ,trên mình voi nhuộm đầy khói súng tiến vào thành Thăng Long trong sự vui mừng hã hê chào đón của toàn dân. … [Sau này khi nhớ lại lời hứa hẹn 10 năm sau vua Quang Trung sẽ lấy lại 2 tỉnh Quảng đông và Quảng tây mà Tàu đã chiếm của nước Nam ta trước kia không phải là lời nói quá nếu nhà vua không mất sớm…]!!!
[9]Tin bại trận đưa về, Càn long mắt nhắm mắt mở, nửa tĩnh nửa mê…Thôi rồi giấc mộng đế quốc bành trướng của triều Thanh tan tành thành mây khói…[Thanh triều nửa tĩnh nửa như mơ…]
[ thơ Dương Lam ]
39
Như mơ ngày Tết xuân năm ấy,
Nguyễn Huệ oai hùng giữa núi sông.
Áo trận thơm nồng xuân Kỷ Dậu,
Giáp bào rạng rỡ đất Thăng Long.
40
Trời Nam Lừng Lẫy Trang Hào Kiệt,
Sử Việt Vang Danh Giống Lạc Hồng.
Thắp nén hương lòng dâng Tổ Quốc,
KHÓI TRẦM LỘNG GIÓ QUYỆN TRỜI ĐÔNG...
41
Trời đông một sáng tưng bừng dậy ,
Dân Việt hò reo giữa biển khơi.
Hải đảo đất liền hoa thắm nở,
Rừng xanh núi thẳm lá xinh tươi.
42
Cha xây bờ cõi nghìn hoa gấm,
Mẹ viết muôn trang sử tuyệt vời.
Em hẹn anh về cùng hội ngộ,
Bên dòng sông Cửu nước xanh tươi.
43
Xanh tươi dòng nước Cửu long giang,
Tưới cánh đồng quê trĩu lúa vàng,
Cô gái bên sông hò ới lã !!!
Anh mau về kịp chuyến đò sang .
44
Lòng em như chiếc thuyền nan nhỏ,
Lèo lái đưa anh suốt dặm ngàn!
Thuyền nhỏ nhưng tình em không nhỏ,
Anh về mau kịp chuyến đò ngang.
45
Đò ngang đò dọc người chen chúc ,
Tình Bắc Trung Nam- nghĩa đá vàng.
Sương sớm nắng che hồ Ba Bể,
Mưa chiều mây phủ Ngũ hành san.
46
Ai qua Bản Giốc lòng thương tiếc
Người đến Nam quan hận bẽ bàng
Kiếp Bạc trăng soi hồn vạn cổ, [1 ]
Hồ Tây mây phủ mấy lần sương.
Chú thích:
[1] [Đền thờ Đức Trần Hưng Đạo]
47
Sương phơi nắng trải lòng mong mõi,
Chờ đợi em về thơ nở hoa ?
Bên giọng hò lơ tình bãng lãng,
Điệu đàn khoan lã ý bay xa ...
48
Yêu kiều thục nữ bên sương sớm,
Yểu điệu thuyền quyên giữa nắng tà.
Con bướm vàng bên hiên thỏ thẻ,
Như tình em gái thuở mười ba.
49
Mười ba thuở ấy lòng e thẹn ,
Như gió như mây chẳng hẹn hò.
Như nước sông Hương dòng bẽn lẽn,
Gởi tình Vỹ Dạ nón bài thơ .
50
Trường Tiền nắng đổ mười hai nhịp,
Thiên Mụ chuông sầu vạn cổ xưa .
Hẹn gặp lại em ngày qua Huế,
Về đò An cựu tắm chiều mưa…
51
Chiều mưa hoạ góp mấy vần thơ
Vơi bớt tương tư nỗi đợi chờ
Xóm Vĩ luôn mong ngày tái ngộ
Dòng Hương mãi nhớ tuổi sầu mơ .
52
Trường -Tiền gió sớm ai đưa đón ?
An- Cựu đò trưa nắng ngẩn ngơ...
Muôn dặm xa quê lòng khắc khoải
Đêm nghe tiếng hát vọng ven bờ.
53
Bờ liểu chiều nao gió thổi buồn,
Bên người em gái buổi hoàng hôn .
Trên triền Non Nước mây thờ thẩn,
Ngoài bãi Thanh Khê sóng dập dồn.
54
Nắng nhạt tơ chùng tình bãng lãng,
Đàn lơi phím lạc ý chon von .
Nhắn người em gái năm xưa ấy,
Đôi mắt xa xăm có mõi mòn...
55
Mõi mòn sầu lắc chẳng sao vơi,
Biết trách ai đây lấy nửa lời ?
Gió thổi thuyền trôi muôn dặm nẻo,
Buồn dâng mây nỗi mấy trùng khơi.
56
Ngày đi bến cũ còn mong đợi,
Buổi đến thề xưa lỡ hẹn rồi…
Nhớ mẹ chín chiều lòng quặn thắt,
Đêm nằm nghe lạnh gió mưa rơi…
57
Mưa rơi theo gió Hoàng sa lạnh,
Tráng sĩ dừng cương lạnh buốt lòng.
Kiếm gõ sao khuya tràn hận biển
Gươm mài núi khuyết ngập hờn sông.
58
Vua Hùng dựng nước - ngàn son sắt
Dân Việt chung xây - một chữ đồng,
Hẹn quyết ngày mai thề lấy lại,
Tấc vàng tất đất của cha ông ...
59
Cha ông yêu quí từng cây cỏ,
Từng cánh cò bay bạt trắng ngàn.
Tiếng sáo dập dìu trong khoảng vắng,
Giọng hò êm ả giữa chiều sương.
60
Đàn trâu thong thả về ngang xóm.
Lũ trẻ hò reo trở lại làng .
Bà lão đêm đêm cầu Trời Phật ,
Muôn nhà vạn sự được …bình an .
61
Binh an tình nghĩa ngập tràn đầy
Tri kỷ tương phùng mấy thuở say.
Bữa tiệc đoàn viên vừa mới gặp ,
Vần thơ sum họp đã bao ngày.
62
Giang hồ gác mái - thơ giong ruổi,
Lữ khách dừng chân - áo bụi bay.
Ngựa đã buông cương . Mồi đã sẵn…
Bồ đào ta cạn chén đêm nay…
63
Đêm nay ghé lại chốn thành nam
Thăm bạn năm xưa - rượu uống tràn
Nốc cạn vầng trăng in đáy cốc
Say hoài giếng mắt đẹp mơ màng ....
64
Sông nào mây biếc theo dòng chảy
Bến đó tình xanh mãi đá vàng
Mong một ngày rồi qua bến đó
Em về chung một chuyến đò sang...
ĐÒ SANG MỘT CÕI TRỜI HOA
CON RỒNG CHÁU LẠC NHÀ NHÀ ĐẸP VUI
Nằm đêm góp nhặt đôi lời
Chúc Em Hạnh phúc chúc Đời Tự Do...
voduonghonglam [vophubong]
Thứ Năm, 20 tháng 6, 2024
Thứ Sáu, 14 tháng 6, 2024
Thứ Năm, 13 tháng 6, 2024
Thứ Sáu, 29 tháng 3, 2024
Thứ Tư, 27 tháng 3, 2024
Thứ Bảy, 9 tháng 3, 2024
Chủ Nhật, 18 tháng 2, 2024
Thứ Bảy, 10 tháng 2, 2024
Chủ Nhật, 28 tháng 1, 2024
Thứ Tư, 10 tháng 1, 2024
Thứ Tư, 3 tháng 1, 2024
Thứ Hai, 1 tháng 1, 2024
BENH THAN LA GI?
Suy thận là gì?
Thận là cơ quan nằm về phía lưng dưới mỗi người, phân bố ở hai bên cột sống có vai trò ổn định thể dịch, bài tiết các chất dư thừa từ sự chuyển hóa của cơ thể và một số chức năng khác như bảo tồn hay loại thải các chất khác ra khỏi cơ thể thông qua tiểu tiện.
Các triệu chứng của suy giảm chức năng ở thận khi mới hình thành thường không có triệu chứng đặc hiệu và phát triển theo thời gian. Bởi thận bao gồm hai quả có khả năng hỗ trợ cho nhau rất hiệu quả. Do đó, rất nhiều trường hợp người mắc bệnh suy thận không được phát hiện sớm và điều trị theo đúng phác đồ nên dẫn đến việc điều trị ở giai đoạn muộn, xuất hiện nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.
Phân loại suy thận
Dựa vào cơ chế bệnh sinh, suy thận được chia như sau: suy thận cấp và bệnh thận mạn. Suy thận cấp gồm có: trước thận, tại thận và sau thận. Còn bệnh thận mạn được chia thành năm giai đoạn: 1, 2, 3 (a và b), 4, 5; riêng giai đoạn 5 còn gọi là suy thận mạn tính.
1. Suy thận cấp
- Suy thận cấp trước thận: Xuất hiện khi lưu lượng máu đến thận không đủ, ảnh hưởng đến khả năng đào thải chất độc. Nguyên nhân của tình trạng này do chấn thương, phẫu thuật hoặc các bệnh khác. Triệu chứng thường gặp gồm chán ăn, buồn nôn, nôn, co giật, hôn mê… Suy thận cấp tính trước thận có thể được chữa khỏi nếu bác sĩ xác định chính xác nguyên nhân gây giảm lưu lượng máu đến thận.
- Suy thận cấp tại thận: Có thể do chấn thương trực tiếp đến thận như va đập mạnh, tai nạn. Ngoài ra, bệnh cũng xảy ra khi thận phải lọc quá nhiều độc tố, thiếu máu cục bộ hay thiếu oxy đến thận. Trong đó, nguyên nhân gây thiếu máu cục bộ bao gồm chảy máu nghiêm trọng, tắc nghẽn mạch máu thận, viêm cầu thận…
- Suy thận cấp sau thận: Bệnh có liên quan đến sự co mạch thận hướng tâm, phát triển để đáp ứng với sự gia tăng mạnh trong ống thận, thường có triệu chứng vô niệu (không có nước tiểu). Bệnh thường xảy ra do đường tiết niệu bị tắc cấp tính như tắc niệu quản hai bên, tắc cổ bàng quang, hẹp niệu đạo, hình thành khối u, u tuyến, ung thư tuyến tiền liệt, sán máng bàng quang. Ngoài ra, người bệnh bị suy thận cấp tính sau thận có thể do các nguyên nhân khác bao gồm viêm nhú hoại tử, xơ hóa sau phúc mạc và các khối u sau phúc mạc, các bệnh và chấn thương tủy sống. Riêng tắc nghẽn niệu quản một bên thường đủ để phát triển suy thận cấp sau thận ở bệnh nhân mắc bệnh thận mạn tính.
2. Bệnh thận mạn
Bệnh thận tiến triển với tốc độ khác nhau ở những người khác nhau và có thể mất từ 2-5 năm để chuyển qua các giai đoạn khác nhau. Các giai đoạn bệnh thận được đo bằng cách xét nghiệm máu để kiểm tra mức lọc cầu thận ước tính (eGFR). Khi chức năng thận giảm, eGFR giảm, eGFR càng thấp cho thấy bệnh thận mạn càng tiến triển xấu hơn.
Các giai đoạn của bệnh suy thận
1. Giai đoạn 1
Ở giai đoạn 1, eGFR từ 90 ml/phút/1.73 m2 da trở lên cho thấy thận đang hoạt động tốt và không có biểu hiện gì. Ở giai đoạn này, việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh hoặc duy trì hoạt động để làm chậm sự tiến triển của bệnh thận mạn.
2. Giai đoạn 2
Ở giai đoạn 2, eGFR nằm trong khoảng từ 60 đến 89 ml/phút/1.73 m2 da, thận vẫn còn tương đối khỏe mạnh và hoạt động hiệu quả. Tuy nhiên, nếu được xét nghiệm bệnh thận ở giai đoạn này có thể phát hiện dấu hiệu tổn thương thận như có protein trong nước tiểu. Người bệnh nên trao đổi với bác sĩ về các yếu tố nguy cơ khác có thể làm cho bệnh tiến triển nhanh hơn. Ở giai đoạn này, bệnh thận vẫn có thể làm chậm tiến triển thông qua việc thay đổi lối sống, chế độ ăn uống.
3. Giai đoạn 3
eGFR ở giai đoạn 3 sẽ nằm trong khoảng từ 30 đến 59 ml/ phút/1.73 m2 da. Chỉ số eGFR giai đoạn 3 cho thấy thận không hoạt động ở mức hiệu quả bền vững. Bệnh thận mạn giai đoạn 3 được chia thành hai giai đoạn: 3A và 3B. Giai đoạn 3A được chia cụ thể thành eGFR trong khoảng từ 45 đến 59 ml/ phút/1.73 m2 da, trong khi giai đoạn 3B biểu thị eGFR trong khoảng từ 30 đến 44 ml/phút/1.73 m2 da. Các triệu chứng có thể rõ ràng hơn như bị phù, đau lưng, đi tiểu thường xuyên, tiểu bọt nhiều, tiểu đêm… Các biến chứng thường phát triển ở giai đoạn này bao gồm huyết áp cao và thiếu máu.
Ở giai đoạn này của bệnh thận, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa thận và chuyên gia dinh dưỡng thận để có những thay đổi thích hợp cần thiết nhằm làm chậm sự tiến triển của bệnh thận mạn.
4. Giai đoạn 4
eGFR nằm trong khoảng từ 15 đến 29 ml/phút/1.73 m2 da. Tổn thương thận ở giai đoạn 4 là nghiêm trọng và người bệnh thường sẽ có nhiều triệu chứng thực thể giống như ở giai đoạn 3. Mức chất thải sẽ tiếp tục tăng trong cơ thể, có khả năng dẫn đến bệnh về xương. Ở giai đoạn này, người bệnh cần thường xuyên gặp bác sĩ thận để được đánh giá liên tục sự tiến triển của bệnh thận mạn và bắt đầu chuẩn bị quyết định các phương án điều trị thay thế thận.
Giữ lối sống lành mạnh và chế độ ăn phù hợp vẫn là yếu tố sống còn để kiểm soát và ngăn suy thận tiến triển. Đồng thời, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp để làm chậm tổn thương thận.
5. Giai đoạn 5 (Suy thận mạn hoặc là Bệnh thận mạn giai đoạn cuối)
eGFR của người bệnh giảm xuống dưới 15 ml/phút/1.73 m2 da. Người bệnh có các triệu chứng như khó thở và khó ngủ, chán ăn, bị chuột rút và ngứa… Ở giai đoạn này, lựa chọn điều trị để sống sót là bắt đầu chạy thận nhân tạo hoặc lọc màng bụng hoặc ghép thận.(2) Đó là lý do tại sao bác sĩ phải tư vấn cho người bệnh về các phương pháp điều trị thay thế thận trước khi bắt đầu giai đoạn 5 để người bệnh có thể chọn một phương án điều trị an toàn trước khi có tình trạng khẩn cấp xảy ra.
Bài viết liên quan: 5 giai đoạn suy thận mạn: Dấu hiệu, phương pháp điều trị cho bệnh nhân
Dấu hiệu suy thận
Thông thường bệnh nhân suy thận sẽ có một vài triệu chứng của bệnh, nhưng đôi khi không có triệu chứng nào. Một số biểu hiện của tình trạng này có thể xảy ra bao gồm: (2)
- Giảm lượng nước tiểu
- Phù mắt cá chân, bàn chân
- Khó thở không rõ nguyên nhân
- Đau hoặc cảm thấy nặng ngực
- Buồn ngủ quá mức, mệt mỏi, uể oải
- Kém ăn, buồn nôn dai dẳng, nôn
- Sụt cân
- Ngứa ngáy
- Co rút cơ (đặc biệt là ở chân)
- Co giật
- Hôn mê
- Thiếu máu (ít xuất hiện)
Một số dấu hiệu sớm của bệnh suy thận
Các triệu chứng của bệnh thận giai đoạn đầu khó phát hiện. Tuy nhiên, bệnh thận mạn tính vẫn có thể gây tổn thương cho dù người bệnh cảm thấy khỏe mạnh và các triệu chứng xuất hiện có thể khác nhau ở mỗi người. Người bệnh nên sớm đi khám thận ngay khi có dấu hiệu tiểu ít, sưn phù tay chân, khó thở… Người bệnh có thể gặp các biến chứng nguy hiểm như thiếu máu, bệnh tim mạch, tăng phốt phát máu, tăng kali máu, tích tụ nước trong cơ thể. Chất lượng cuộc sống, công việc, tinh thần người bệnh cũng chịu nhiều tác động.
Dù suy thận và bệnh thận mạn không thể hồi phục; tuy nhiên, với chẩn đoán và điều trị thích hợp, người bệnh vẫn có thể sống lâu mà không có những thay đổi đáng kể về chất lượng cuộc sống. Người bệnh có thể thực hiện chế độ ăn thích hợp và thói quen sinh hoạt lành mạnh có thể làm chậm tốc độ tiến triển của bệnh thận như kiểm soát tốt bệnh tiểu đường và bệnh cao huyết áp (nếu có), tham khảo ý kiến bác sĩ khi dùng thuốc, duy trì cân nặng hợp lý, ăn uống lành mạnh. Giảm đường giảm muối, uống đủ nước, hạn chế bia rượu, không hút thuốc, kiểm soát căng thẳng, thường xuyên tập thể dục thể thao cũng giúp phòng bệnh.
Nguyên nhân gây suy thận
Bệnh có thể là hệ quả của một số vấn đề về sức khỏe và xác định được nguyên nhân rất hữu ích trong việc giúp nhận diện loại suy thận. Nguyên nhân gây bệnh có thể đến từ một số yếu tố sau đây:
1. Giảm lưu lượng máu đến thận
Lượng máu đến thận bị mất đột ngột có thể sẽ dẫn đến suy thận. Tình trạng này thường do các nguyên nhân như: bệnh tim, sẹo gan hoặc suy gan, bị bỏng nặng, phản ứng dị ứng, nhiễm trùng nặng chẳng hạn như nhiễm trùng huyết… Việc dùng thuốc cao huyết áp và thuốc chống viêm cũng có thể hạn chế lượng máu đến thận.
2. Vấn đề đào thải nước tiểu
Khi cơ thể không đào thải được nước tiểu, các chất độc sẽ tích tụ và gây quá tải cho thận. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này bao gồm một số bệnh ung thư ở đại tràng, bàng quang, tuyến tiền liệt (ở nam giới), cổ tử cung (nữ giới)…
Các tình trạng khác có thể gây cản trở việc tiểu tiện và lâu dần dẫn đến suy thận như: sỏi thận, phì đại tuyến tiền liệt, cục máu đông trong đường tiết niệu, tổn thương dây thần kinh kiểm soát bàng quang…
3. Các nguyên nhân khác
Một số nguyên nhân khác có thể dẫn đến bệnh suy thận bao gồm:
- Xuất hiện cục máu đông ở trong hoặc quanh thận
- Nhiễm trùng
- Nhiễm độc kim loại nặng
- Viêm mạch máu
- Bệnh lupus
- Viêm cầu thận
- Hội chứng tan máu tăng urê máu
- Đa u tủy xương
- Xơ cứng bì
- Xuất huyết khiến giảm tiểu cầu huyết khối
- Các loại thuốc điều trị ung thư và một số bệnh tự miễn
- Thuốc nhuộm được sử dụng trong chẩn đoán hình ảnh
- Một số loại thuốc kháng sinh
- Bệnh tiểu đường không kiểm soát
- Thận bị lão hóa do tuổi tác (đây là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng suy thận ở người cao tuổi)
Biến chứng suy thận
Dù lọc máu có thể giúp giảm bớt áp lực cho thận, giúp thận khỏe hơn, nhưng việc này cũng không thể thay thế hoàn toàn chức năng của thận. Vì thế, người bị bệnh vẫn có nguy cơ gặp các biến chứng nguy hiểm, thậm chí là dẫn đến tử vong.
Một số biến chứng phổ biến nhất của tình trạng suy thận bao gồm:
1. Thiếu máu
Bất kỳ ai cũng có thể bị thiếu máu, nhưng tình trạng này thường phổ biến ở những người bị bệnh thận mạn tính. Người bệnh có thể bắt đầu bị thiếu máu trong giai đoạn đầu, nhưng trầm trọng hơn ở giai đoạn 3-5. Nguyên nhân của tình trạng này là do thận giúp cơ thể tạo ra các tế bào hồng cầu. Khi thận không hoạt động bình thường, cơ thể sẽ thiếu hụt hồng cầu, gây ra thiếu máu.
2. Bệnh về xương và tăng phốt phát trong máu
Mỗi người cần canxi, vitamin D, phốt pho để có một bộ xương chắc khỏe. Khi thận khỏe sẽ giữ cho hàm lượng các chất này ổn định và bảo vệ sức khỏe của xương. Nếu bị suy giảm chức năng, thận có thể không thực hiện được vai trò cân bằng này. Đặc biệt, khi thận yếu, phốt pho không được đào thải ra ngoài mà tích tụ trong máu gọi là tăng phốt phát trong máu dẫn đến nguy hiểm.
3. Bệnh tim
Bệnh tim mạch và thận có mối quan hệ mật thiết với nhau. Đồng thời, bệnh tim chính là nguyên nhân gây tử vong phổ biến nhất ở người đang lọc máu.
Điều này được giải thích là bệnh tim sẽ ảnh hưởng đến tuần hoàn máu. Máu bị ùn ứ ở tim gây ra áp lực tích tụ trong tĩnh mạch chính nối với thận, có thể dẫn đến tắc nghẽn và giảm cung cấp máu chứa oxy cho thận. Điều này có thể gây ra bệnh thận.
Và như một vòng tuần hoàn, khi thận hoạt động không tốt, hệ thống hormone điều hòa huyết áp của người bệnh phải làm việc nhiều hơn để tăng lượng máu cung cấp cho thận. Khi đó, tim phải hoạt động nhiều hơn, dẫn đến bệnh tim.
4. Tăng kali máu
Kali chủ yếu tồn tại trong thực phẩm và có vai trò giúp các cơ hoạt động, bao gồm cả các cơ kiểm soát nhịp tim và hơi thở. Nếu thận khỏe mạnh sẽ đào thải lượng kali dư thừa ra ngoài để cân bằng nồng độ của chất này trong máu.
Với người bị suy thận, thận không thể hoặc không đào thải hết kali dư thừa khiến cho thành phần này tồn tại quá nhiều trong máu gọi là tăng kali máu. Tình trạng này có thể gây đau tim hoặc dẫn đến tử vong. Triệu chứng phổ biến nhất của tăng kali máu là: cảm thấy mệt mỏi, yếu ớt, đau bụng, buồn nôn, đau cơ hoặc chuột rút, khó thở, nhịp tim bất thường, đau ngực…
5. Tích tụ nước trong cơ thể
Thận khỏe mạnh sẽ loại bỏ chất lỏng dư thừa trong máu, tránh nguy cơ tích tụ gây ra các vấn đề ở tim và phổi, huyết áp cao… Biểu hiện của tình trạng này là tim đập nhanh hơn, bàn chân bị sưng tấy. Khi bị tích tụ nước trong cơ thể, người bệnh thường được khuyên hạn chế uống nước, thực hiện chế độ ăn ít muối…
6. Sức khỏe tinh thần
Suy thận không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn tác động đến yếu tố tinh thần. Bệnh càng nặng, sức khỏe tinh thần của người bệnh càng bị ảnh hưởng. Một số yếu tố gây căng thẳng có thể bao gồm:
- Áp lực tài chính khi chạy thận
- Phải tuân thủ lịch lọc máu nghiêm ngặt
- Cảm thấy trở thành gánh nặng cho người khác
- Đau đớn, mệt mỏi, ngủ kém, ăn uống kiêng khem
- Công việc bị ảnh hưởng
Bài viết liên quan: Người bệnh suy thận nên ăn gì, kiêng gì? 12 loại thực phẩm tốt cho người bệnh
Phương pháp chẩn đoán
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thận yếu. Do đó, để tìm ra nguyên nhân và có phương án điều trị hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định:
1. Siêu âm thận
Đây thường là chỉ định đầu tiên đối với người bị bệnh vì dễ thực hiện, ít tốn kém… Việc kiểm tra hình ảnh thận bằng cách sử dụng sóng âm tần số cao nhằm đánh giá kích thước, cấu trúc thận và các bệnh lý khu trú tại thận…
2. Chụp cắt lớp vi tính CT
Chụp cắt lớp vi tính (CT) để tạo ra các hình ảnh bên trong cơ thể. Phương pháp chẩn đoán hình ảnh này thường được sử dụng để bác sĩ có cái nhìn tổng quan về các nguyên nhân gây bệnh.
3. Chụp cộng hưởng từ (MRI)
Phương pháp này được sử dụng để đánh giá tình trạng suy thận của người bệnh thông qua các triệu chứng: tiểu ra máu, nhiễm trùng đường tiết niệu thường xuyên, theo dõi bệnh nhân có tiền sử ung thư đường tiết niệu…
4. Xạ hình thận
Xạ hình thận là một trong kỹ thuật chẩn đoán có giá trị cao trong việc đánh giá bệnh lý ở thận. Vai trò của xạ hình thận là cung cấp thông tin về hình thái, chức năng thận, khả năng bài tiết nước tiểu… Xạ hình thận an toàn với những người bệnh mẫn cảm với thuốc cản quang, nên không thể chụp X-quang được.
5. Sinh thiết
Đây là phương pháp lấy ra một mẩu mô thận, dưới sự hướng dẫn của các thiết bị chẩn đoán hình ảnh để đánh giá tình trạng thận và nguy cơ xuất hiện các bệnh lý ác tính. Phương pháp này thường được thực hiện sau các phương pháp chẩn đoán hình ảnh thông thường khác.
Phương pháp điều trị suy thận
Bệnh thận không có cách chữa khỏi hoàn toàn, nhưng nếu có phác đồ điều trị hiệu quả vẫn đảm bảo cho người bệnh một cuộc sống năng động, thoải mái và tiếp tục học tập, làm việc. Phương pháp điều trị suy thận phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, cụ thể như:
1. Điều trị nội khoa
Chăm sóc hỗ trợ và điều trị nội khoa có thể giúp kiểm soát các triệu chứng một cách hiệu quả. Người bệnh không cần chạy thận hoặc ghép thận. Điều quan trọng là phải hiểu rằng chăm sóc hỗ trợ và điều trị để kiểm soát các triệu chứng không phải là phương pháp điều trị suy thận và không đảm bảo khả năng kéo dài tuổi thọ cho người bệnh. Những phương pháp điều trị này chỉ giúp có thể giúp người bệnh có một cuộc sống thoải mái hơn cho đến khi không thể duy trì được nữa.
2. Lọc máu nhân tạo (chạy thận nhân tạo)
Lọc máu nhân tạo là việc sử dụng máy ở bên ngoài cơ thể để làm sạch các chất thải trong máu thay cho chức năng của thận. Phần máu sau khi thanh lọc hết độc tố sẽ được trả trở về cơ thể người bệnh. Tùy thuộc vào loại lọc máu, bạn có thể được kết nối với máy chuyên dụng hoặc một túi catheter di động.
Chỉ định chạy thận nhân tạo được dùng cho các trường hợp bệnh nhân có biến chứng rối loạn chức năng não, tăng kali nhưng không đáp ứng bằng điều trị nội khoa, hệ số thanh thải creatinin giảm dưới mức 10ml/phút/1,73m2 cơ thể. Việc lọc máu có thể thực hiện đều đặn 3 lần/tuần tại các cơ sở y tế.
Phương pháp này mang đến một số hiệu quả nhất định đối với người bị suy thận, nhưng không thể thực hiện trọn vẹn vai trò của một quả thận khỏe mạnh. Điều này có nghĩa là người bệnh vẫn có thể gặp một số vấn đề về sức khỏe liên quan đến tình trạng này, dù đang được lọc máu. Hiện nay, lọc máu có thể được thực hiện tại các cơ sở y tế hoặc tại nhà, nếu đủ điều kiện.
3. Thẩm phân phúc mạc
- Lọc màng bụng cấp
- Lọc màng bụng liên tục ngoại trú (CAPD)
- Lọc màng bụng chu kỳ tự động (ADP) bao gồm lọc màng bụng liên tục chu kỳ, lọc màng bụng cách quãng ban đêm và lọc màng bụng thủy triều
Các phương pháp này có thể được thực hiện tại nhà, nơi làm việc hoặc khi đi du lịch. Nhưng thẩm phân phúc mạc không phải là một lựa chọn tối ưu cho tất cả người bị suy thận. Bởi phương pháp này cần phải được thao tác bởi một người có kinh nghiệm, có khả năng chăm sóc người bệnh tại nhà và một số trang thiết bị nhất định.
4. Cấy ghép thận
Nguồn thận dùng để ghép có thể từ người cho thận còn sống (thân nhân hoặc không phải thân nhân) hoặc người đã chết não. Đây được coi là lựa chọn điều trị tốt nhất cho những người suy thận vì có thể làm tăng cơ hội sống lâu hơn, khỏe mạnh hơn. Người bệnh được ghép thận khi thận gần bị suy, trước khi cần lọc máu và cũng có thể dùng kèm với lọc máu trong khi chờ ghép thận.
Phẫu thuật ghép thận được coi là an toàn và có tỷ lệ thành công cao. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người bệnh nhận được thận từ một người hiến tặng còn sống sẽ sống lâu hơn những bệnh nhân lấy một quả thận từ một người cho đã chết não (một người vừa qua đời). Trung bình, các ca ghép thận từ người hiến tặng còn sống kéo dài 15-20 năm và từ người đã chết kéo dài 10-15 năm.
Tuy nhiên, khi chọn phương án ghép thận, người bệnh cũng có thể phải đối diện với một số nguy cơ như huyết khối, chảy máu, rò rỉ hoặc tắc nghẽn niệu quản, nhiễm trùng, ung thư liên quan đến quả thận vừa được hiến tặng. Đặc biệt, người được ghép thận phải dùng thuốc ức chế miễn dịch suốt đời sau khi phẫu thuật để ngăn cơ thể đào thải quả thận mới từ cơ thể. Những loại thuốc này có tác dụng phụ riêng của chúng và một vài trong số đó là rất nghiêm trọng.
Phẫu thuật cấy ghép có thể không phải là phương án phù hợp cho tất cả mọi người. Do đó, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ điều trị để được tư vấn chi tiết hơn.
Phòng ngừa suy thận
- Quản lý các bệnh khác một cách hiệu quả: Bệnh tiểu đường và cao huyết áp làm tăng nguy cơ bệnh. Vì thế, nên theo dõi bệnh chặt chẽ, tuân thủ phác đồ điều trị…
- Thận trọng khi dùng thuốc không kê đơn: Bởi dùng liều quá cao (ngay cả những loại thuốc thông thường như aspirin, ibuprofen và naproxen) cũng có thể tạo ra lượng độc tố cao trong một khoảng thời gian ngắn, khiến cho thận bị quá tải.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Tình trạng béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh có liên quan đến bệnh thận, chẳng hạn như tiểu đường và huyết áp cao.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Bao gồm ăn ít đường và cholesterol, giàu chất xơ, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả.
- Giảm lượng muối nạp vào: Ăn quá nhiều muối làm tăng huyết áp, dễ dẫn đến tình trạng suy thận.
- Uống đủ nước: Mất nước khiến giảm lưu lượng máu đến thận, có thể làm hỏng thận. Do đó, uống đủ nước là một trong những thói quen tốt cho cho thận luôn được bác sĩ khuyến khích thực hiện.
- Hạn chế rượu bia: Rượu làm tăng huyết áp. Đồng thời lượng calo dư thừa cũng có thể khiến bạn tăng cân.
- Không hút thuốc: Hút thuốc làm giảm lưu lượng máu đến thận, ảnh hưởng đến chức năng thận ở những người có hoặc không có bệnh thận.
- Giảm căng thẳng: Căng thẳng và lo lắng có thể làm tăng huyết áp, ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của thận.
- Tập thể dục thường xuyên: Các môn thể thao có thể giúp giảm căng thẳng, kiểm soát bệnh tiểu đường và huyết áp cao, đồng thời duy trì cân nặng hợp lý. Người bệnh nên chọn môn thể thao phù hợp với sức khỏe của mình như bơi lội, đi bộ và chạy…
Nếu có biểu bị bệnh thận, bạn nên đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt để được đánh giá một cách toàn diện. Chẩn đoán và điều trị sớm giúp làm chậm sự tiến triển của suy thận.
Nếu bị bệnh suy thận, bạn nên thường xuyên đến gặp các bác sĩ để được theo dõi chức năng thận và làm chậm sự tiến triển bằng các phương pháp điều trị thích hợp.
Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học – Tiết niệu của Hệ thống BVĐK Tâm Anh quy tụ đội ngũ các chuyên gia đầu ngành, Nội khoa và Ngoại khoa, giỏi chuyên môn, tận tâm.
Nhà giáo nhân dân GS.TS.BS Trần Quán Anh, Thầy thuốc ưu tú PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên là những cây đại thụ trong ngành Tiết niệu Thận học Việt Nam. Cùng với các tên tuổi Thầy thuốc ưu tú TS.BS Nguyễn Thế Trường Thầy thuốc ưu tú BS.CKII Tạ Phương Dung, TS.BS Nguyễn Hoàng Đức, TS.BS Từ Thành Trí Dũng, ThS.BS.CKI Nguyễn Đức Nhuận, BS.CKII Nguyễn Lê Tuyên, ThS.BS Nguyễn Tân Cương, BS.CKII Đinh Cẩm Tú, BS.CKII Ngô Đồng Dũng, BS.CKII Võ Thị Kim Thanh ThS.BS Tạ Ngọc Thạch, BS.CKI Phan Trường Nam…
Các chuyên gia, bác sĩ của Trung tâm luôn tự tin làm chủ những kỹ thuật mới nhất, phát hiện sớm và điều trị hiệu quả các bệnh lý về thận, đường tiết niệu, giúp người bệnh rút ngắn thời gian nằm viện, hạn chế nguy cơ tái phát, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Với hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại hàng đầu trong nước và khu vực; Phòng mổ đạt tiêu chuẩn quốc tế; Cùng với khu nội trú và dịch vụ cao cấp 5 sao… Trung tâm Tiết niệu Thận học nổi bật với các dịch vụ thăm khám, tầm soát và điều trị tất cả các bệnh lý đường tiết niệu. Từ các thường gặp cho đến các cuộc đại phẫu thuật kỹ thuật cao.
Có thể kể đến phẫu thuật nội soi sỏi thận, ghép thận, cắt bướu bảo tồn nhu mô thận; cắt thận tận gốc; cắt tuyến tiền liệt tận gốc; cắt toàn bộ bàng quang tạo hình bàng quang bằng ruột non; cắt tuyến thượng thận; tạo hình các dị tật đường tiết niệu… Chẩn đoán – điều trị nội khoa và ngoại khoa tất cả các bệnh lý.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học – Tiết niệu Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách có thể đặt hẹn trực tuyến qua các cách sau đây:
- Gọi tổng đài 0287 102 6789 (TP HCM) hoặc 024 3872 3872 (Hà Nội) để đăng ký lịch hẹn khám bệnh riêng với chuyên gia, thông qua nhân viên chăm sóc khách hàng.
- Đăng ký hẹn khám bệnh với bất kỳ bác sĩ nào mà mình tin tưởng tại đường link: https://tamanhhospital.vn/danh-cho-khach-hang/dat-lich-kham/
- Gửi tin nhắn trên Fanpage Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh hoặc Fanpage Tiết niệu – Nam học BVĐK Tâm Anh
- Nhắn tin qua Zalo OA của BVĐK Tâm Anh.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
- Hà Nội:
- 108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP.Hà Nội
- Hotline: 024 3872 3872 – 024 7106 6858
- TP.HCM:
- 2B Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình, TP.Hồ Chí Minh
- Hotline: 0287 102 6789 – 093 180 6858
- Fanpage: https://www.facebook.com/benhvientamanh
- Website: https://tamanhhospital.vn
Suy thận là bệnh khá nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong tuy nhiên nếu phát hiện sớm và có phác đồ điều trị đúng thì hoàn toàn có thể chữa khỏi được bệnh. Bệnh suy thận khi ở giai đoạn muộn thường không thể chữa khỏi nhưng vẫn có thể có phác đồ chữa trị để người bệnh có thể sinh hoạt được cuộc sống bình thường như mọi người.